Klassieke fitnesstraining
Fitness van nu gebeurt hoofdzakelijk in een zittende positie en gestuurd door machines, waardoor we geen complete bewegingen maken. Door deze geïsoleerde vorm van trainen, trainen we enkel de individuele spiergroepen.
Deze training met machines zorgt ervoor dat we geen beroep doen op ons coördinatievermogen. Nochtans is coördinatie een heel belangrijk element van ons bewegingspatroon. Om op een optimale manier een beweging uit te voeren en voor het evenwicht, is een goede coördinatie tussen de verschillende spiergroepen belangrijk.
Een overmatig gebruik van machines en een zittende houding leiden tot een zeer geringe coreactiviteit, hoewel de core alle bewegingen stuurt.
Door deze “luie” en geïsoleerde training daalt de activiteit van de verschillende spiergroepen op hetzelfde moment, wat leidt tot een laag energieverbruik doorheen de training.
Hieruit kunnen we dus besluiten dat de huidige manier van fitness niet functioneel is, omdat de transfer naar de andere sportactiviteiten of het dagelijkse leven uitblijft. Toch mogen we de gewone fitness niet afwijzen. Het is een goede manier om bepaalde spieren bewust te stimuleren. Wanneer de sporter beseft dat hij deze spieren bezit, zal hij deze later ook gebruiken tijdens de functionele training.
Naast de lichamelijke kenmerken hebben we ook nog de materiële mogelijkheden. De fitnessruimtes zijn uitgerust met ultramoderne apparaten, die bij de eerste ontmoeting van de sporter een vloed van motivatie en verwachtingen brengen. Maar eenmaal de sporter aan het werk is, merkt deze al vlug dat deze moderne, mooie apparaten niet efficiënt trainen en ook de beoogde resultaten vallen tegen. Hierdoor wordt de fitness al vlug als saai gezien, waardoor de motivatie helemaal verloren gaat.
In de traditionele fitness wordt er een onderscheid gemaakt tussen kracht en cardio. Tijdens deze training is cardio dan ook de enige vorm waarop we uithouding trainen. Wanneer we beginnen met het trainen van kracht, beperken we ons enkel tot de geïsoleerde oefeningen die slechts één spiergroep prikkelt. Hierdoor ontstaat vaak een overbelasting in de gewrichten waardoor we gewrichtsblessures oplopen. Naast de gewrichtsblessures leidt deze training ook tot een enorme disbalans tussen de spieren. Tijdens de geïsoleerde oefeningen krijgen vooral de grote spieren prikkels en worden de stabiliserende spieren vergeten. De spieren vergroten en versterken wel, maar de functionaliteit verdwijnt volledig.
Onze huidige hightech fitnesstoestellen gaan uit van de zes basisbewegingen of grondvormen van het bewegen, namelijk squat, lunge, bend, twist, push en pull. Deze toestellen zorgen ervoor dat we de basisbewegingen reeds gestabiliseerd en gestuurd uitvoeren, waardoor we geen bewegingsvrijheid meer hebben. Het lichaam krijgt de mogelijkheid om deze weerstand te overwinnen door gebruik te maken van de prime movers.
Toch kunnen we één functioneel kenmerk toeschrijven aan deze traditionele manier van trainen. Machines zijn ongelooflijk functioneel als het gaat om cosmetische fitness waarbij de afzonderlijke spiergroepen zoveel mogelijk geïsoleerd worden.
Functionele fitness
Bij de functionele fitness passen we het uitgangspunt aan. Om onze doelen sneller te bereiken richten we ons op de beweging in plaats van op de spiergroepen. Om dit te bereiken kiezen we voor oefeningen die een grote mate van coördinatie vereisen, die zoveel mogelijk spieren tegelijk activeren en een sterke nadruk leggen op de rompactiviteit.
Om een maximale transfer te bereiken naar het bewegen in het dagelijkse leven, kiezen we voor oefeningen waarbij we extra aandacht besteden aan een correcte houding. Hierdoor benaderen we de gezondheidsdoelstellingen van de sporter op een optimale manier.
Tijdens de functionele fitness werken we niet met tot de verbeelding sprekende, eenvoudige toestellen, maar eerder met losse gewichten en kabels. Door het natuurlijke bewegingspatroon na te bootsen spreken we meerdere spiergroepen tegelijkertijd aan. Door deze vorm van training kan de sporter dergelijke doelen vlugger bereiken, waardoor de motivatie stijgt.
Een functionele training splitsen we niet op in kracht of cardio. Tijdens deze training komen echter beide aspecten aan bod. Tijdens de training oefenen meerdere spiergroepen tegelijkertijd. Hierdoor stijgt dus ook de harstslag en op deze manier wordt het uithoudingsvermogen getraind. Het uitgangspunt bij een functionele training is de zwakste schakel. Deze moet versterken en hierdoor functioneert het lichaam beter, waardoor de kans op blessures sterk daalt.
Bij functionele fitness gaan we net als bij de traditionele fitness uit van de zes basisbewegingen. Maar hier gaan we verder dan enkel het geïsoleerd uitvoeren van de beweging. Deze training vraagt van het lichaam een afstemming van kracht, tijd en ruimte door middel van proprioceptoren van de synergisten, de stabilisatoren en de neutralisatoren. In plaats van een isolering van de spiergroepen krijgen we hier dus een synchronisatie van de spieren.
Aandachtspunt Functionele training Machinetraining
Bewegingen in 3 dimensionale vlakken Ja Nee
Verbetert stabilisatie van gewrichten Ja Nee
Stimuleert samenwerking van spiergroepen d.m.v. proprioceptieve afstemming Ja Nee
Kan de spier beter isoleren zonder aanpassing Nee Ja
Kan aangepast worden aan sportbewegingen en specifieke activiteiten Ja Nee
Kan uitgevoerd worden met een minimum aan materiaal Ja Nee
Zet het lichaam aan tot hypertrofie en botdichtheid Ja Ja
De core neemt een belangrijke plaats in tijdens beweging Ja Nee
Prikkelt zowel de agonisten, synergisten, stabilisatoren als de neutralisatoren Ja Nee